Zarzut zatrzymania w sprawach frankowych – wyrok SN III CZP 126/22
Zarzut zatrzymania to nic innego jak chytry wybieg banków stosowny w celu uniknięcia pełni odpowiedzialności względem konsumentów za sprzedaż toksycznych kredytów frankowych. Uznanie przez sąd prawa banku do zatrzymania powoduje, że nieuczciwy kredytodawca nie musi zwracać frankowiczowi wszystkich nieprzedawnionych rat kredytu (i innych płatności w związku z wykonywaniem nieważnej umowy) aż kredytobiorca nie zaofiaruje zwrotu kapitału w całości. W konsekwencji bank musi zwrócić tylko tę część, która przekracza pierwotną kwotę udzielonego kredytu.
Na szczęście dla kredytobiorców w większości procesów dotyczących nieuczciwych umów frankowych zarzut zatrzymania jest oddalany. Tylko około 15% sędziów uznaje, że banki mają prawo do zatrzymania. W przypadku członków społeczności ŻBK na 500 spraw unieważniających kredyt na zasadzie T2K tylko w 72 wyrokach sądy uwzględniły zarzut zatrzymania.
Zdecydowana większość sędziów zgadza się z argumentacją prawną ekspertów ŻBK, że zarzut zatrzymania nie może być skutecznie podniesiony w przypadku sporu o nieuczciwy kredyt waloryzowany do franka szwajcarskiego. Prawo do zatrzymania przysługuje tylko w przypadku umów wzajemnych, a umowa kredytowa nie spełnia tego kryterium.
W ostatnich miesiącach skierowano wiele pytań dotyczących kwestii zarzutu zatrzymania zarówno do Sądu Najwyższego, jaki i TSUE. Sprawa oznaczona sygn. III CZP 126/22, w której w piątek (6 października) Siedmioosobowy skład Izby Cywilnej SN wyda decyzję, została zainicjowana przez Rzecznika Finansowego. Rzecznik zapytał SN, czy umowa o kredyt bankowy, uregulowana w prawie bankowym, jest umową wzajemną.
Zdaniem Rzecznika Finansowego banki niezgodnie z prawem zgłaszają zarzut zatrzymania, ponieważ umowa kredytu jest dwustronnie zobowiązująca, lecz nie jest wzajemna. W umowie wzajemnej strony spełniają różne świadczenia, ale zasadniczo o ekwiwalentnej wartości. Świadczenia, którymi wymieniają się strony umowy o kredyt waloryzowany do franka, nie są względem siebie ekwiwalentne. Rzecznik podkreśla, że zastrzeżone oprocentowanie nie nadaje umowie o kredyt hipoteczny charakteru umowy wzajemnej.
Sąd Najwyższy – zarzut zatrzymania. Relacja na żywo prosto z Sądu
Eksperci ŻBK przewidują, że orzeczenie Sądu Najwyższego będzie korzystne dla frankowiczów. Stosowanie przez banki zarzutu zatrzymania ma nikłe uzasadnienie prawne, co najprawdopodobniej zostanie dostrzeżone przez Sąd Najwyższy. Należy podkreślić, że uznanie zarzutu zatrzymania w sprawach frankowych godzi w cele dyrektywy 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Krytycznie wobec bankowego zarzutu zatrzymania wypowiadało się już wiele sądów I i II instancji. Większość sędziów zgadza się z argumentacją prawną ekspertów ŻBK, że zarzut zatrzymania nie może być skutecznie podnoszony w sprawach dotyczących nieuczciwego kredytu waloryzowanego do CHF.
Posiedzenie Sądu Najwyższego zaplanowane na 6 października o godz. 10:00 będzie już drugim posiedzeniem w tej sprawie. Pierwsze, które odbyło się 12 lipca 2023 r., zostało odroczone ze względu na wiele wątków wymagających rozstrzygnięcia. Eksperci ŻBK jak zawsze będą w samym sercu wydarzeń, gdzie rozstrzygają się losy frankowiczów. Specjalnie dla naszych widzów oraz czytelników będziemy relacjonować na gorąco wydarzenia z Sądu Najwyższego. Koniecznie śledź nasze profile społecznościowe oraz kanał YouTube i bądź na bieżąco ze wszystkimi ważnymi zmianami dla frankowiczów. Tego samego dnia, w którym zapadnie wyrok, odbędzie się o 15:00 konferencja, w której eksperci ŻBK skomentują decyzję Sądu.