Z roku na rok frankowicze coraz częściej decydują się na pozew banku

Zgodnie z danymi uzyskanymi od 47 sądów okręgowych w Polsce w 2022 r. wpłynęło 63 tysiące pozwów o nieuczciwy kredyt waloryzowany do franka szwajcarskiego. To o 9% więcej niż w roku 2021. Wzrost liczby nowych pozwów składanych przez frankowiczów nie jest zaskoczeniem. Jedynie dynamika tego wzrostu w 2022 roku jest pewnego rodzaju rozczarowaniem in minus. Przy bezwzględnie ugruntowanej linii orzeczniczej (100% prawomocnie wygranych spraw przez członków społeczności Życie Bez Kredytu) można było spodziewać się prawdziwej lawiny pozwów w zeszłym roku.

Wynik zapewne byłby znacznie wyższy, gdyby nie szeroko zakrojona propaganda banków obliczona przede wszystkim na zniechęcenie frankowiczów do składania pozwów. Banki przestraszone stale rosnącą liczbą pozwów o sprawy frankowe rozpoczęły straszyć kredytobiorców działaniami odwetowymi, które notabene w rzeczywistości są niegroźne. Niemniej faktycznie część konsumentów wciąż obawia się wnieść sprawę do sądu przeciwko bankowi z uwagi na potencjalne pozwy zwrotne. Prawda jednak jest taka, że te obawy nie mają realnych podstaw w orzecznictwie, ponieważ dotychczas wszystkie pozwy banków o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału zostały oddalone, co ma silne uzasadnienie w orzecznictwie TSUE.

Cieszy natomiast zwiększenie dynamiki pozwów w styczniu 2023, co głównie jest związane z korzystnym wyrokiem, który zapadł w TSUE w dniu 12.01.2023 (sygn. C-395/21). Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zdecydował, że przedsiębiorcom (w tym bankom) nie należy się żadne dodatkowe wynagrodzenie w ramach nieważnej umowy zawierającej klauzule abuzywne. Więcej o tym wyroku pisaliśmy w artykule: Koniec złudzeń nieuczciwych przedsiębiorców, w tym kancelarii i banków. Wyrok TSUE z dnia 12.01.2023 (sygn. C-395/21)

Frankowicze masowo rozpoczęli szturmowanie sądów, w szczególności XXVIII Wydział Sądu Okręgowego w Warszawie, tzw. „Wydział Frankowy”, do którego tylko w styczniu 2023 roku wpłynęło już niemal 5000 nowych spraw względem 2200 pozwów w styczniu 2022 roku (dane na podstawie numeru sygnatur sądowych). To oznacza dynamikę wzrostu składanych pozwów ponad 220% m/m.

Sprawy kredytobiorców frankowych w sądach w zdecydowanej większości są rozstrzygane niezwykle korzystnie dla konsumentów, najczęściej poprzez ustalenie nieważności umowy na zasadzie teorii dwóch kondykcji (w ślad za Uchwałą Sądu Najwyższego III CZP 6/21). Położenie frankowiczów jest obecnie bardzo dobre, bowiem sędziowie, w szczególności w specjalistycznym „Wydziale Frankowym” w Warszawie, doskonale znają wzorce umowne wszystkich banków udzielających kredyty waloryzowane do walut obcych. To w sposób istotny ułatwia orzekanie i skraca czas rozpatrzenia danej sprawy. Jednocześnie do XXVIII Wydziału Sądu Okręgowego w Warszawie tylko w 2022 roku dołączyło do składów orzekających kilkunastu nowych sędziów. Dzięki temu sprawy rozpatrywane są coraz szybciej.

Niemniej procesy o kredyty waloryzowane do franka szwajcarskiego są nadal bardzo skomplikowane i wciąż pozostaje wiele kwestii niejednoznacznie ugruntowanych w polskim orzecznictwie. Taką kwestią jest np. sposób naliczania odsetek ustawowych należnych kredytobiorcy po sądowym stwierdzeniu nieważności umowy. Dzięki zaangażowaniu społeczności Życie Bez Kredytu w walkę o prawa frankowiczów „Wydział Frankowy” skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne, które pomogą rozstrzygnąć rozbieżności w dotychczasowym orzecznictwie w kwestii sposobu naliczenia odsetek ustawowych należnych frankowiczom. Szczegółowo na ten temat pisaliśmy w artykule: Wydział Frankowy skierował ważne pytania do TSUE na wniosek pełnomocników procesowych członków społeczności #ŻBK.

Gdzie frankowicze najchętniej składają pozwy przeciwko bankom? Jak długo trwają sprawy frankowe w poszczególnych sądach?

Frankowicze najczęściej decydują się na złożenie pozwu do SO w Warszawie. W ubiegłym roku do Sądu Okręgowego w Warszawie wpłynęło aż 26141 pozwów frankowych (rok wcześniej 25780). Kolejne sądy, do których wpływa najwięcej pozwów o nieuczciwy kredyt CHF to: SO w Gdańsku – 4873 pozwów (4235), SO Warszawa-Praga w Warszawie – 2983 (2086), SO w Poznaniu – 2949 (2806) i SO w Szczecinie – 2304 (1620). Na drugim końcu tej listy znajdują się Łomża – 60 (56), Zamość – 89 (74) i Krosno – 102 (84).

Wydział Frankowy, pomimo że obsługuje aż 41,4% wszystkich procesów frankowych w Polsce, działa bardzo sprawnie. Na wyrok tego sądu frankowicze czekają ok. 3 lata. Dużo gorzej sytuacja przedstawia się w mniejszych sądach. Poniżej przykłady spraw, w których nie ma jeszcze wyroku:

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze, sygn. akt I C 416/16, data wpływu: 29.09.2016 – sprawa trwa już 6,5 lat;

Sąd Okręgowy w Gdańsku, sygn. akt I C 237/17, data wpływu: 16.03.2017 – sprawa trwa już 6 lat;

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, sygn. akt I C 149/18, data wpływu: 18.01.2018 – sprawa trwa już 5 lat.

Poza Warszawą sądy w całej Polsce jeszcze się „uczą” spraw frankowych, ponieważ te sprawy zaczęły trafiać tam dopiero od 2020 roku. W Warszawie sprawy frankowiczów prowadzone były już cztery lata wcześniej. Sędziowie mają dużo większe doświadczenie i dlatego kredytobiorcy wolą pozywać banki zgodnie z właściwością miejscową siedziby banku. Najważniejszym jednak wydarzeniem ostatnich kilkunastu miesięcy było oświadczenie „Wydziału Frankowego” w Sądzie Okręgowym w Warszawie, które radykalnie zmienił podejście sędziów do możliwości wstrzymania płatności rat kredytowych przez frankowiczów (czyli do tzw. do zabezpieczenia roszczenia). Dzięki temu w minionym roku ponad 600 członków społeczności Życie Bez Kredytu przestało płacić raty kredytu. Wydział Frankowy uznał, że przy spełnieniu odpowiednich kryteriów można przestać płacić raty, mimo że ostateczny wyrok w sprawie jeszcze nie zapadł.

Ostatnie tygodnie jeszcze bardziej potwierdziły tę obserwację, ponieważ z uwagi na nowelizację kodeksu postępowania cywilnego frankowicze będą mogli przez 5 lat pozywać banki tylko w sądach właściwych dla ich miejsca zamieszkania, a nie w „Wydziale Frankowym”. Niestety, to wydłuży procesy sądowe, bo nie wszyscy sędziowie w Polsce są zaznajomieni z tematem spraw frankowych. Obecnie kredytobiorcy lawinowo decydują się jak najszybciej pozwać bank, aby zdążyć przed wejściem w życie nowelizacji kpc i uzyskać korzystne zabezpieczenie roszczenia. Badania pokazują, że ponad 90 proc. ludzi już po zabezpieczeniu roszczenia, czyli po ok. 3 miesiącach od złożenia pozwu, przestało stresować się z powodu toksycznego kredytu i poczuło, że odzyskali swoje życie. Te kilka tysięcy złotych, które składa się na miesięczną ratę, jest niezwykle cenne zwłaszcza w sytuacji galopującej inflacji. Niestety, projekt nowelizacji kpc został w sejmie już przegłosowany i został już przekazany Prezydentowi i Marszałkowi Senatu. Więcej odnośnie projektu nowelizacji kpc, który lada dzień wejdzie w życie, dowiesz się z artykułu: Co oznacza zmiana kpc w zakresie art. 18 dla frankowiczów? Kto straci szansę pozwania banku w Wydziale Frankowym SO w Warszawie?

Pozwy o wynagrodzenie z kapitało to czcze groźby banków. Ile pozwów odwetowych wobec frankowiczów w rzeczywistości zostało złożonych przez banki?

Choć banki usilnie próbują straszyć frankowiczów pozwami odwetowymi o tzw. wynagrodzenie z kapitału, to w rzeczywistości takich spraw wcale nie wpływa wiele do sądów. W 2022 r. w Sądzie Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie wniesiono 805 takich pozwów (rok wcześniej 457). W SO w Krakowie było ich 375 (225), w Słupsku 49 (18), we Włocławku 32 (15), w Sieradzu 30 (11), w Łomży 12 (2), a w Tarnobrzegu 12 (0). Pozwy odwetowe banków wynoszą mniej niż 4% wszystkich spraw wnoszonych przez frankowiczów

Pozwy banku stanowią jedynie nieudolną próbę odwiedzenia frankowiczów od walki o swoje prawa. Jednocześnie w oparciu o te pozwy banki starają się wymóc zawieranie niekorzystnych ugód, a raczej aneksów, zmieniających kredyty waloryzowane we franku na kredyty złotówkowe. Banki zapoczątkowały ten plan niemal dwa lata temu. Plan ten jednak nie przyniósł bankom żadnych pozytywnych skutków z uwagi na brak realnych podstaw, co do obaw przed roszczeniami banków i niekorzystnymi propozycjami warunków porozumień ugodowych. Do tej pory banki nie wygrały żadnej sprawy z członkami społeczności Życie Bez Kredytu w związku z wynagrodzeniem za korzystanie kapitału.

Choć banki obiecują w propozycjach ugód zmniejszenie salda zadłużenia, nie oznacza to, że kredytobiorca ostatecznie zapłaci mniej za udzielony kredyt. Tego typu oferty są skonstruowane w taki sposób, że w kolejnych latach kredytobiorca będzie musiał zapłacić bardzo wysokie odsetki, co całkowicie zrekompensuje bankowi stratę wynikającą ze zredukowania zadłużenia. Może nawet zdarzyć się, że kredyt po przeliczeniach na złotówki z zastosowaniem stawki WIBOR będzie droższy od kredytu frankowego. Dlatego propozycje ugodowe banków należy uznać jako pozorne, ponieważ w rzeczywistości zabezpieczają one wyłącznie interes banku. Więcej o obłudnych ugodach bankowych przeczytasz w: Całkowity koszt ugody dla frankowicza w 2023 r. Czy warto rozważyć i iść na porozumienie z bankiem?

Banki świadome nadchodzącej lawiny pozwów w sprawach kredytów CHF w szybkim tempie zwiększają rezerwy na ryzyko prawne w sprawach frankowych. Zdaniem ekspertów są one jednak nadal zbyt niskie. Zgodnie z najnowszym „Raportem o stabilności systemu finansowego” sporządzonym przez Narodowy Bank Polski sektor bankowy będzie musiał przeznaczyć na przegrane sprawy frankowe dodatkowe środki w wysokości od 27 mld zł do nawet 50 mld zł. Więcej na ten temat pisaliśmy w: Rekordowe zyski banków i prognozy nawet 3 razy wyższych odpisów na rezerwy. Frankowicze szturmują sądy.

Liczba pozwów istotnie rośnie w ostatnich tygodniach i w tym roku szacuje się ogromny (około trzykrotny) wzrost składanych pozwów przeciwko bankom. Kredyty CHF wyrządzają frankowiczom ogromne straty w życiu. Dowodzą tego, badania przeprowadzone na potrzeby książki najnowszej książki Kamila Chwiedosika. Zachęcamy do przeczytania wywiadu udzielonego dla lubimyczytac.pl: „Nasza walka o sprawiedliwość. Uwolnieni od banków“. Rozmawiamy z twórcami. Wyroki członków społeczności ŻBK jednoznacznie pokazują, że od tego nieuczciwego zobowiązania można się raz na zawsze uwolnić. Już tysiące frankowiczów słusznie wniosło sprawę do sądu i zawalczyło o wolność finansową. Pamiętaj, jedynym skutecznym rozwiązaniem problemu z frankiem jest pozew banku.