Oczekiwane wyroki TSUE w sprawach SLAPP
Wielu frankowiczów zastanawia się, czy Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyda w 2025 roku wyroki w sprawach SLAPP, czyli pozwów zastraszających, jakie banki kierują przeciwko kredytobiorcom. Eksperci ŻBK zainicjowali aż 6 pytań do TSUE, z czego 3 dotyczyły pozwów SLAPP. Jedno pytanie zostało wycofane ze względu na zawarcie bardzo korzystnej dla konsumenta ugody z bankiem, o czym pisaliśmy w artykule: Triumf Klienta ponad wszystko, nawet TSUE – wyjątkowa ugoda, która pokazała prawdziwą siłę społeczności ŻBK!
Obecnie czekamy na decyzję sądów w dwóch zagadnieniach dotyczących pozwów SLAPP. Adwokaci Wiktor Budzewski i Marta Chęcińska intensywnie pracują nad stanowiskami w tych sprawach, które są kluczowe dla polskich sądów. Chociaż konkretne terminy pierwszych rozpraw nie zostały jeszcze wyznaczone, istnieje pewne prawdopodobieństwo, że wyroki mogą zapaść pod koniec roku, np. w listopadzie lub grudniu. Sytuacja w polskich sądach jest niejednolita – niektórzy sędziowie odrzucają pozwy SLAPP, inni je rozpatrują, a niewielu decyduje się na zawieszenie postępowania. TSUE może rozstrzygnąć ten chaos, ale na konkretne decyzje musimy jeszcze poczekać. Eksperci ŻBK są jednak przekonani, że frankowicze wygrają te sprawy, ponieważ analiza pytań prejudycjalnych jasno wskazuje na niezasadność pozwów SLAPP.
„Wyroki TSUE w tych sprawach są kluczowe dla polskiego wymiaru sprawiedliwości. Analiza pytań prejudycjalnych dokonana przez Ekspertów ŻBK jednoznacznie wskazuje na niezasadność pozwów SLAPP, a ich specyfika pokazuje, że stanowią one narzędzie nacisku na kredytobiorców, a nie realną podstawę prawną” – komentuje główny Ekspert ŻBK Kamil Chwiedosik.
Jak odpowiadać na pozwy banków?
Frankowicze często pytają, co robić, gdy bank pozywa o zwrot kapitału. W takiej sytuacji kluczowe jest szybkie i profesjonalne działanie. Każdy frankowicz musi złożyć odpowiednie pisma procesowe, podnosząc zarzuty, takie jak przedawnienie roszczenia czy przedwczesność pozwu. Ważne jest, aby do tych pozwów SLAPP podchodzić spokojnie i działać metodycznie.
Istnieje infolinia Fundacji Na Rzecz Ochrony Konsumentów Życie Bez Kredytu, gdzie można uzyskać pomoc. Frankowicze mogą także wysyłać pytania mailowo, a dyżurujący prawnicy udzielają bezpłatnych konsultacji. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie rzetelnej opinii na temat swojej sytuacji procesowej. Bezwzględnie warto także założyć konto w portalu sądowym, co pozwoli na wcześniejsze uzyskanie informacji o pozwie, zanim zostanie on dostarczony przez listonosza. To szczególnie istotne, gdy nieobecność w domu przez dłuższy okres czasu może skutkować doręczeniem listu przez komornika.
Z uwagi na różnorodność strategii stosowanych przez banki, niezbędna jest pomoc doświadczonej kancelarii. Niektóre banki, np. Santander, nadal dochodzą dodatkowych kwot waloryzacyjnych, mimo że rynek od tego odchodzi w związku z wieloma już wyrokami TSUE w tej kwestii. Nieprawidłowe przygotowanie odpowiedzi na pozew może skutkować poważnymi konsekwencjami, a pominiecie ważnych argumentów może wpłynąć na wynik sprawy. Pominięcie kluczowych argumentów prawnych może uniemożliwić skuteczną obronę przed roszczeniami banku. Aby uniknąć błędów, frankowicze powinni unikać niesprawdzonych porad internetowych i korzystać z pomocy profesjonalistów.
„Każda sprawa ma swoją specyfikę i wymaga indywidualnej analizy, ponieważ pozwy banków są niezwykle zróżnicowane i pełne niuansów. Mogą dotyczyć różnych roszczeń, w tym kwot waloryzacyjnych, które są całkowicie oderwane od rzeczywistości. Właściwe przygotowanie odpowiedzi na taki pozew jest wyzwaniem, a bez wsparcia doświadczonej kancelarii prawnej konsumentowi trudno będzie sporządzić poprawne pismo procesowe. Kluczowe jest, aby w ramach prekluzji uwzględnić wszystkie niezbędne zarzuty i wnioski. Przestrzegam przed korzystaniem z przypadkowych porad znalezionych w internecie. Warto przypomnieć, że w zeszłym roku było mnóstwo informacji odnośnie tego, że trzeba koniecznie robić jak najszybciej potrącenia roszczeń, co skutkowało utratą ogromnych odsetek. My tego nigdy nie robiliśmy i teraz widać, że cały trend się zmienił. Wiele kancelarii przemyślało swoją złą strategię i teraz tego w większości przypadków nie robią” – tłumaczył w odpowiedzi na pytanie internaty Kamil Chwiedosik.
Czy warto przystąpić do mediacji sądowej?
Niektórzy frankowicze pytają o skuteczność mediacji sądowych, które sędziowie często promują jako alternatywę dla procesu. Mimo nacisków na mediacje frankowe, w ostatnich latach nie odnotowano żadnego przypadku, w którym zakończyłyby one spór na korzyść kredytobiorcy. Co więcej, niejednokrotnie banki wykorzystują mediacje jako narzędzie do przeciągania postępowań i wywierania presji na konsumentów, sugerując im podpisanie niekorzystnych ugód. Koszt takiej mediacji to minimum 2000 zł, a mediatorzy nawet nie posiadają kompetencji, by doradzać w kwestiach podatkowych czy prawnych.
Problemem jest również presja, jaką niektórzy sędziowie wywierają na frankowiczów i ich pełnomocników, sugerując konieczność zawierania ugód. W rzeczywistości to banki powinny podejmować wysiłki na rzecz sprawiedliwego rozwiązania, a nie wymuszać kolejne ustępstwa na kredytobiorcach. Frankowicze nie powinni obawiać się konfrontacji z bankami w sądzie – prawo stoi po ich stronie, a precedensowe wyroki jasno pokazują, że ugody oferowane przez banki są często niekorzystne.
„Taki mediator w praktyce sprowadza swoją rolę do nakłaniania frankowicza do rezygnacji z części swoich oczekiwań i roszczeń. Ale dlaczego to poszkodowany konsument miałby ustępować i zrzekać się należnych mu pieniędzy? Taki mechanizm jest nie tylko absurdalny, ale także sprzeczny z literą prawa. To bank powinien dążyć do sprawiedliwej ugody, a nie przerzucać ciężar ustępstw na kredytobiorcę. Poszkodowany konsument powinien mieć w postępowaniu znacznie silniejszą pozycję niż instytucja, która dopuściła się nieuczciwych praktyk rynkowych i rażącego naruszenia zasad współżycia społecznego. Mediacje sądowe w obecnym kształcie faworyzują banki i służą jedynie ich interesom. Negocjacje w sprawach frankowych warto powierzyć ekspertom, którzy mają doświadczenie w sporach z bankami. Specjaliści z Departamentu Mediacji i Ugód ŻBK potrafią skutecznie wypracować rozwiązania korzystne dla kredytobiorców – na warunkach zbliżonych do prawomocnych wyroków sądowych” – mówi główny Ekspert ŻBK.
Na zakończenie warto przypomnieć, że każdy frankowicz ma prawo do rzetelnego procesu bez zbędnej zwłoki. Sądy nie mogą usprawiedliwiać przewlekłości postępowań liczbą spraw, a prawo unijne oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego jasno określają obowiązki wymiaru sprawiedliwości wobec kredytobiorców. W 2025 roku walka frankowiczów z bankami trwa, ale kolejne wyroki TSUE i rosnąca świadomość społeczna sprawiają, że ta walka przynosi coraz więcej zwycięstw, o których regularnie informujemy na naszych social mediach.
Dowiedz się więcej na temat mediacji sądowych: Sądowy program pilotażowy „Mediacja Frankowa” – hit czy kit?
