UNIEWAŻNIENIE umowy kredytu indeksowanego. Dostępne jest uzasadnienie do wyroku z 29 października 2018 r. (XXV C 590/17, SSO Piotr Bednarczyk). Postępowanie sądowe trwało 18 miesięcy.
Sąd Okręgowy w Warszawie unieważnił umowę kredytu Getin Banku, gdyż uznał, że bank dopuścił się nieuczciwej praktyki rynkowej poprzez brak przedstawienia rzeczywistych i rzetelnych informacji o ryzyku w związku z art. 12 ust. 1 pkt. 4 ustawy z 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym:
Unieważnia umowę kredytu hipotecznego nr […] z 11 sierpnia 2008 r. zawartą pomiędzy B.R. a Getin Noble Bank SA w Warszawie (poprzednio Getin Bank SA w Katowicach – DomBank Hipoteczny Oddział w Łodzi) ” oraz “Tytułem wzajemnego zwrotu świadczeń zasądza od Getin Noble Bank SA w Warszawie na rzecz B.R. kwoty 242 037,99 zł (dwieście czterdzieści dwa tysiące trzydzieści siedem złotych dziewięćdziesiąt dziewięć groszy) oraz 45 755,49 CHF (czterdzieści pięć tysięcy siedemset pięćdziesiąt pięć franków szwajcarskich […]. Wobec powyższego wywodu należy uznać, że pozwany dopuścił się 2 nieuczciwych praktyk rynkowych. […]
Po pierwsze Bank dopuścił się zaniechania wprowadzającego w błąd poprzez zatajenie istotnej informacji dotyczącej produktu (rozumianego jako prawa i obowiązki wynikające z zawartej umowy kredytowej) w zakresie ryzyka związanego z produktem. Bank zaniechał podania niewątpliwie posiadanych przez siebie informacji o zmianach kursu, w szczególności o wcześniej zanotowanym maksimum kursowym. Nie podał również jak przy takim kursie będą kształtowały się zobowiązania kredytobiorcy rozumiane jako wysokość miesięcznej raty i salda kredytu przy takim poziomie kursu. Zdaniem Sądu posiadanie tych informacji przez przeciętnego konsumenta korzystającego z umowy kredytowej jest wystarczające do podjęcia decyzji. Przeciętny konsument – zgodnie z definicją ustawową zawartą w art. 2 pkt. 8 PNPRU – powinien być uważny i ostrożny. W odniesieniu do kredytu w CHF musi to oznaczać wzięcie pod uwagę zjawiska ryzyka kursowego. Nawet rozważny konsument nie jest jednak profesjonalistą, nie posiada on ani wiedzy, ani umiejętności jej profesjonalnego zastosowania. Przy ocenie ryzyka kursowego opiera się na informacji z banku. Dlatego ma właśnie prawo do rzetelnej informacji, która nie będzie go wprowadzać w błąd (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 lutego 2015 r. w sprawie V ACa 567/14, Legalis 1285001).
Po drugie bank podał prawdziwe informacje dotyczące kredytu związanego z walutą w sposób mogący wprowadzić w błąd. Podane w oświadczeniu wyliczenia są arytmetycznie poprawne (co Sąd zweryfikował przy pomocy powszechnie dostępnych kalkulatorów kredytowych). Natomiast zestawienie wysokości rat kredytu złotówkowego i indeksowanego sugeruje, że w każdej sytuacji kredyt związany z CHF będzie korzystniejszy niż złotówkowy. Niższa jest hipotetyczna rata w warunkach z daty oświadczenia, niższa po hipotetycznym wzroście kursu o poziom zmienności kursu z 2007 r., czyli o 0,304 zł, a więc 14,7 %, niższa w przypadku istotnego podniesienia stopy procentowej. W oświadczeniu wskazano również wysokość raty przy założeniu oprocentowania złotówkowego i przy kapitale powiększonym o 20%.
Taka treść oświadczenia sugeruje, że dający się przewidzieć wzrost kursu nie przekroczy 20% (powiększenie kapitału o 20% to odpowiada wzrostowi salda zadłużenia (czyli wzrostowi kursu) o 20%. Powód otrzymał oświadczenie o ryzyku kursowym w maju 2008 r. przy kursie na poziomie ok. 2,30 zł. Zwyżka kursu o 20% odpowiadałaby kursowi 2,76 zł. W dacie zawarcia umowy kurs CHF obniżył się do poziomu 2,0 zł. Wówczas sugerowane ryzyko kursowe ograniczałoby się do poziomu zaledwie 2,40 zł. Są to kwoty znacząco niższe niż te, które można było przewidzieć stosownie do wcześniejszych ustaleń Sądu.
W konkluzji:
Dlatego też należało uznać, że powodowi przysługuje roszczenie o unieważnienie umowy i wzajemny zwrot spełnionych świadczeń. Podstawą prawną tego roszczenia jest art. 12 ust. 1 pkt. 4 PNPRU w zw. z art. 363 § 1 kc
