|
Nie możesz przeczytać? Skorzystaj z odtwarzacza i posłuchaj!
Getting your Trinity Audio player ready...
|
Profesjonalna pomoc prawna i strategiczne działania w sądach
Założyciele i Eksperci Fundacji Życie Bez Kredytu wiedzą, że dla wielu konsumentów, w tym frankowiczów, samodzielna obrona przed pozwami SLAPP może być przytłaczająca. Prezes Fundacji Mariusz Galewski w ostrych słowach komentuje postawę banków:
„Banki, zamiast postępować uczciwie i sprawiedliwie, wybierają strategię zastraszania frankowiczów pozwami typu SLAPP, zmuszając ich do podejmowania decyzji niezgodnych z najlepszym interesem konsumenta. Choć banki dysponują narzędziami, które mogłyby być wykorzystane w sposób fair – takimi jak potrącenie w odpowiedzi na pozew, uznanie powództwa i porozumienie kompensacyjne na zasadzie T2K lub podpisanie sprawiedliwej ugody, czy też rezygnacja z apelacji na rzecz porozumienia opartego na wyroku I instancji – banki konsekwentnie wybierają działania z pozycji siły. W ten sposób nadużywają zaufania społecznego oraz przywileju, jakim jest kreacja pieniądza, okazując brak szacunku wobec obywateli i żerując na ich położeniu”.
Dlatego w 2025 roku Fundacja postawiła na rozwój sieci profesjonalnego wsparcia prawnego. Poszkodowani mogą liczyć na bezpłatne dyżury prawników, podczas których uzyskają kompleksowe porady prawne. Co więcej, Fundacja oferuje reprezentację procesową na najwyższym poziomie, co daje kredytobiorcom realne szanse na zwycięstwo w sądach.
Edukacja to podstawa: budowanie świadomości społecznej
Społeczne zrozumienie problemu, który obecnie w szczególny sposób dotyka kredytobiorców frankowych, stanowi jeden z kluczowych kroków w przeciwdziałaniu pozwom SLAPP. Fundacja Życie Bez Kredytu zainicjowała szeroko zakrojoną kampanię edukacyjną, mającą na celu zwiększenie świadomości w tym zakresie. Webinary, artykuły eksperckie oraz liczne publikacje wyjaśniają, czym są pozwy SLAPP, jak je rozpoznać i w jaki sposób się przed nimi bronić. Edukacja to broń, która odbiera bankom możliwość manipulacji i zastraszania klientów.
Równie ważnym elementem działań jest bezpośrednie wsparcie konsumentów w formie warsztatów i konsultacji. Fundacja organizuje spotkania zarówno online, jak i stacjonarne, podczas których prawnicy i eksperci tłumaczą, jak skutecznie stawiać czoła tego typu pozwom. Dzięki takim inicjatywom konsumenci, a w szczególności frankowicze, stają się nie tylko lepiej poinformowani, ale również pewni swoich praw.
TSUE i zmiany legislacyjne: nacisk na banki i systemowe rozwiązania
Ogromnym wsparciem dla działań Fundacji są sprawy prowadzone przed TSUE, które stanowią przełomową broń w rękach frankowiczów. Nowe pytania prejudycjalne, w tym trzy pytania w sprawach prowadzonych przez Ekspertów ŻBK, mogą być przełomem w walce o prawa konsumentów. O tych zagadnieniach przeczytasz więcej w artykule: Nowe pytania do TSUE. Frankowicze zyskają kolosalną przewagę w starciu z bankami.
Fundacja systematycznie śledzi orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym wyroki zapadające w sprawach analogicznych z innych państw członkowskich. Wyroki TSUE mają bowiem charakter powszechny i mają zastosowanie we wszystkich krajach Unii Europejskiej.
Fundacja ŻBK działa także na rzecz prokonsumenckich zmian w polskim systemie prawnym. Aktywna współpraca z krajowymi ustawodawcami ma na celu stworzenie systemowych rozwiązań, które ukrócą możliwość składania pozwów SLAPP przez banki. To walka, która wymaga wytrwałości, ale przynosi realne efekty, szczególnie istotne dla kredytobiorców, którzy od lat zmagają się z nieuczciwymi warunkami umów.
Nagłaśnianie problemu i pociąganie banków do odpowiedzialności
Pozwy SLAPP to nie tylko problem prawny, ale również społeczny. Fundacja Życie Bez Kredytu angażuje się w nagłaśnianie tego zjawiska w mediach, dzięki czemu problem staje się widoczny dla szerokiego grona odbiorców. Wywiady w telewizji, artykuły prasowe i obecność w mediach społecznościowych pozwalają budować presję społeczną na banki, które stosują nieuczciwe praktyki wobec konsumentów.
Fundacja konsekwentnie dąży do pociągnięcia do odpowiedzialności osób odpowiedzialnych za inicjowanie pozwów SLAPP. W ramach współpracy z instytucjami broniącymi praworządności w Polsce i Unii Europejskiej, podejmuje działania mające na celu postawienie przedstawicieli banków, którzy inicjują takie procesy, przed odpowiedzialnością karną i cywilną. To kluczowy krok w stronę sprawiedliwości, wysyłający jednoznaczny komunikat, że działania skierowane przeciwko kredytobiorcom nie będą tolerowane.
„Banki muszą wiedzieć, że nie przejdzie im to na sucho. Ja sam miałem do czynienia z dezinformacją ze strony banków, które chciały wykorzystać moją niewiedzę, moją złudną nadzieję, że zwracam się do tzw. „instytucji zaufania publicznego”. Zostałem zmanipulowany, oszukany. Zwróciłem się jednak o pomoc do ekspertów i odzyskałem to, co bezprawnie odebrał mi bank. Teraz, wykorzystując moje doświadczenie, nie pozwolę, by inni zostali potraktowani w taki sam sposób. Wspólnie z naszymi partnerami będziemy walczyć o każdy głos w mediach, o każdą publiczną debatę, o każdą zmianę, która pozwoli zakończyć nadużycia. Nie damy się zastraszyć” – zapowiada Prezes Fundacji Mariusz Galewski.
Wybór strategicznych spraw i dokumentowanie ich wyników: tworzenie precedensów prawnych
Ważnym elementem działań Fundacji Życie Bez Kredytu w 2025 roku jest wybór strategicznych spraw, które mogą stać się fundamentem dla ograniczenia stosowania pozwów SLAPP w przyszłości. Fundacja koncentruje się na przypadkach mających kluczowe znaczenie dla całej grupy konsumentów, w szczególności frankowiczów, aby ich rozstrzygnięcia wyraźne ukierunkowały orzecznictwo w tym zakresie. Wygrane w takich procesach nie tylko stanowią bezpośrednie wsparcie dla poszkodowanych, ale również pokazują bankom, że ich strategie zastraszania nie przynoszą zamierzonych efektów.
Każda strategiczna sprawa prowadzona przez Fundację jest szczegółowo dokumentowana – od etapu wstępnego, przez przebieg procesu, aż po wyrok i jego uzasadnienie. Fundacja gromadzi dane dotyczące argumentacji prawnej, zastosowanych narzędzi obronnych i orzeczeń sądowych. Takie działania pozwalają nie tylko na dzielenie się wiedzą z innymi konsumentami, ale również na wypracowanie skutecznych mechanizmów ochrony prawnej, które mogą być wykorzystane w przyszłości.
Dokumentacja wyników tych spraw ma również szersze znaczenie – pozwala budować nacisk na zmiany legislacyjne i systemowe rozwiązania problemu SLAPP. Dzięki szczegółowym raportom i analizom Fundacja może skutecznie lobbować na rzecz wprowadzenia przepisów, które ograniczą możliwość stosowania takich praktyk przez banki. Co więcej, sukcesy w strategicznych procesach – takich te toczące się obecnie przed TSUE – będą nagłaśniane w mediach, co dodatkowo buduje presję społeczną na banki i pokazuje konsumentom, że walka o ich prawa ma sens.
Sukcesy ŻBK – oddalone powództwa typu SLAPP
Fundacja Życie Bez Kredytu wierzy, że każda wygrana sprawa to krok w stronę systemowej zmiany. Jednym z wymownych przykładów jest sprawa członka społeczności ŻBK, w której Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie (sygn. akt III C 86/23) oddalił pozew typu SLAPP złożony przez Deutsche Bank. Bank nie odwołał się od wyroku, więc orzeczenie jest już prawomocne. Oto fragment uzasadnienia wyroku:
„Natomiast, w ocenie Sądu, należało podzielić twierdzenia pełnomocnika strony pozwanej (adw. Wiktor Budzewski), że wniesienie pozwu w niniejszej sprawie było całkowicie zbędne. Doprowadziło ono do konieczności podjęcia przez pozwanego obrony, skorzystania z pomocy profesjonalnego pełnomocnika i poniesienia związanych z tym kosztów. Strona powodowa mogła, bez potrzeby wytaczania powództwa w niniejszej sprawie, dokonać potrącenia oraz rozliczenia tej umowy kredytu w tamtej równolegle toczącej się sprawie, albo też pozaprocesowo – już po zakończeniu tamtej sprawy lub nawet przed jej zakończeniem – podjąć czynności, które mogłyby doprowadzić do uniknięcia dalszych kosztów zarówno po stronie powoda, jak i pozwanego.
W ocenie Sądu ta umowa mogła i powinna zostać rozliczona w inny sposób niż poprzez wniesienie powództwa. Nawet przyjmując, że powództwo mogło być uzasadnione w pewnym zakresie, należało zauważyć, że powód nie dał temu wyrazu ani w niniejszej sprawie, ani w tamtej równolegle toczącej się sprawie. W obu tych postępowaniach twierdził, że umowa jest ważna, kwestionował uprawnienia strony pozwanej do ewentualnych rozliczeń i potrąceń, a jednocześnie wywodził, jakoby roszczenie, które podnosił pozwany, nie miało podstawy do żądania zapłaty w niniejszej sprawie.
Wszystkie te okoliczności sprawiły, że pozwany musiał podjąć obronę swoich praw. Nie można uznać, że cofnięcie pozwu na skutek potrącenia miało taki sam skutek jak przegranie przez pozwanego sprawy. W ocenie Sądu wszystkie wskazane okoliczności prowadzą do wniosku, że stronę powodową należało uznać za przegrywającą sprawę. W związku z tym, na podstawie art. 98 Kodeksu postępowania cywilnego, zasądzono od strony powodowej na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu stronie powoda, jak i pozwanego”.
Decyzja Sądu była jednoznaczna – bank, który złożył pozew, działał w sposób nieracjonalny i narażał kredytobiorcę na niepotrzebne koszty i stres. Jak podkreślił Sąd w uzasadnieniu, umowa kredytowa mogła zostać rozliczona innymi metodami, a bank w obu toczących się postępowaniach kwestionował prawa pozwanego do rozliczeń, jednocześnie nie dając podstaw do uzasadnienia swojego roszczenia. W efekcie to strona powodowa (bank) została uznana za przegrywającą sprawę, co skutkowało zasądzeniem od niej zwrotu kosztów procesu w wysokości 10 817 zł.
Sprawa ta pokazuje, jak skuteczna może być obrona kredytobiorców dzięki wsparciu Fundacji ŻBK i zaangażowaniu wybitnych prawników, takich jak adwokat Wiktor Budzewski. Co więcej, fakt, że bank nie złożył nawet apelacji, stanowi dodatkowy dowód na bezpodstawność tego pozwu. Dzięki takim wyrokom frankowicze zyskują pewność, że mogą skutecznie walczyć z nieuczciwymi praktykami banków i liczyć na sprawiedliwość w sądach.
Ten sukces to nie tylko ulga dla poszkodowanego frankowicza, ale także ważny precedens, który Fundacja Życie Bez Kredytu wykorzysta do budowania dalszych strategii w walce z pozwami SLAPP. To dowód, że banki, które stosują takie praktyki, nie tylko przegrywają w sądach, ale także tracą społeczne zaufanie, którego nadużywały przez lata.
