Sąd Najwyższy oddala skargi kasacyjne banków w sprawach frankowych
W 2024 roku kwestia odmowy przyjęcia skarg kasacyjnych banków do rozpoznania przez SN staje się już standardem. Nie jest to zjawisko nowe, gdyż w poprzednich latach banki również doświadczały fiaska takich działań. W 2022 roku Sąd Najwyższy wydał postanowienie o sygn. akt I CSK 2912/22, w którym stwierdził, że:
”nie zachodzi potrzeba przyjęcia skargi kasacyjnej banku do rozpoznania, gdy zasadniczą przyczyną ustalenia stwierdzenia nieważności umowy był fakt przyjęcia, że klauzule umożliwiające stosowanie do przeliczeń kurs kupna i sprzedaży franka szwajcarskiego, ustalone według tablicy kursowej banku, kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy”.
Skarga kasacyjna w polskim systemie prawnym to szczególny środek zaskarżenia, który może być złożony do Sądu Najwyższego przeciwko prawomocnym wyrokom sądów apelacyjnych. Stanowi on ostateczny etap postępowania sądowego, mający na celu kontrolę zgodności z prawem wydanych wyroków. Jednakże, aby skarga kasacyjna została przyjęta do rozpoznania przez Sąd Najwyższy, musi spełniać rygorystyczne wymogi formalne oraz merytoryczne, takie jak terminowość, sposób uzasadnienia oraz wskazanie istotnego naruszenia prawa mającego kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.
„Treść uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej powoda do rozpoznania nie przekonuje o jej oczywistej zasadności. Okoliczności wskazane przez skarżącego powoda nie usprawiedliwiają takiej oceny zaskarżonego orzeczenia. Sąd Najwyższy nie dopatrzył się rażącego naruszenia powołanych przepisów, widocznego prima facie. Brak jest jakichkolwiek podstaw, aby twierdzić, że w niniejszej sprawie doszło do oczywistego naruszenia prawa” – wskazał SN w postanowieniu o sygn. akt I CSK 3774/22.
Sąd Najwyższy po stronie frankowiczów – kredyty frankowe są nieważne
Oddalenie przez Sąd Najwyższy skargi kasacyjnej banku wiąże się z zasądzeniem na rzecz frankowicza kosztów postępowania kasacyjnego wynoszących zazwyczaj 5400 zł. Oczywiście poza tym kosztem, bank ponosi jeszcze wydatki związane z samym wniesieniem skargi. Czy kredytodawcy w końcu zrezygnują z tego czczego w skutkach postępowania, skoro niemalże zawsze spotykają się z odmową Sądu Najwyższego? To jeszcze czas pokaże. Należy jednak pamiętać, że banki są świadome swojej przegranej w sporze z kredytobiorcami. Wniesienie skargi kasacyjnej to tylko element strategii procesowej banków, która zakłada maksymalne wydłużenie procesu sądowego, co ma na celu zniechęcenie konsumentów do składania pozwów o nieuczciwe kredyty CHF.
Dlatego chcemy podkreślić, że frankowicze zupełnie nie muszą obawiać się odwołań banków do Sądu Najwyższego. Choć należy pamiętać, że każda sprawa frankowa wymaga indywidualnej oceny i analizy, to zasadniczo Sąd Najwyższy sprzyja kredytobiorcom frankowym. W uzasadnieniu postanowienia oznaczonego sygn. akt I CSK 6131/22, w którym SN odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, SN wskazał, że:
„w judykaturze Sądu Najwyższego obecnie dominuje pogląd, iż zastrzeżone w umowie kredytu złotowego indeksowanego do waluty obcej klauzule, a zatem także klauzule zamieszczone we wzorcach umownych kształtujące mechanizm indeksacji, określają główne świadczenie kredytobiorcy (…). W orzecznictwie TSUE również podkreśla się, że za postanowienia umowne mieszczące się w pojęciu „głównego przedmiotu umowy” w rozumieniu art. 4 ust. 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (…) należy uważać te, które określają podstawowe świadczenia w ramach danej umowy i które z tego względu charakteryzują tę umowę (…). Za takie uznawane są m.in. postanowienia (określane niekiedy jako „klauzule ryzyka walutowego”), które wiążą się z
obciążeniem kredytobiorcy – konsumenta ryzykiem zmiany kursu waluty i związanym z tym ryzykiem zwiększenia kosztu kredytu (…).
Ponadto w orzecznictwie TSUE wyjaśniono, iż wymóg wyrażenia warunku umownego prostym i zrozumiałym językiem nakazuje, by umowa przedstawiała w sposób przejrzysty konkretne działanie mechanizmu, do którego odnosi się ów warunek, a także, w zależności od przypadku, związek między tym mechanizmem a mechanizmem przewidzianym w innych warunkach, tak by konsument był w stanie oszacować, w oparciu o jednoznaczne i zrozumiałe kryteria, wypływające dla niego z tej umowy konsekwencje ekonomiczne”. Przykłady postanowień poniżej:
