Wygrana z bankiem to cel każdego frankowicza, który idzie do sądu, żeby unieważnić swój toksyczny kredyt. Mimo ukształtowanej linii orzeczniczej wiele osób wciąż ma wątpliwości, czy po wygranym procesie bank odda zasądzone pieniądze i uczciwie rozliczy się z frankowiczami? Czy istnieje ryzyko, że bank będzie uchylał się od wykonania wyroku? Co możemy wtedy zrobić?
Katarzyna Urbańska w rozmowie z komornikiem sądowym rozwiewa te i inne wątpliwości.
Katarzyna Urbańska: Czy frankowicze płacą coś, idąc do komornika po swoją wierzytelność od banku?
Krzysztof Pietrzyk, komornik sądowy: Naczelną zasadą postępowania egzekucyjnego jest to, że wszelkie koszty ponosi dłużnik. Po prostu ustawodawca uznał, że jeżeli dłużnik, w tym wypadku bank, nie realizuje tego, co postanowił sąd, to trudno oczekiwać, żeby wierzyciel ponosił z tego tytułu opłaty. Zatem wierzyciel, przychodząc do komornika, nie ponosi żadnych kosztów. Owszem, wierzyciel może być poproszony o uiszczenie drobnej zaliczki. Ona jest związana z uzyskiwaniem informacji w toku prowadzonego postępowania oraz z obrotem korespondencji, ale to są kwoty rzędu kilkudziesięciu złotych. Kwoty te są zawsze dopisane do sumy długu i w pierwszej kolejności wierzyciel te kwoty odzyska.
KU: Kto ponosi koszty postępowania egzekucyjnego, jeżeli dłużnikiem jest bank?
KP: Niezależnie od tego, czy dłużnikiem jest osoba fizyczna, czy taka duża korporacja jak bank, czyli instytucja zaufania publicznego, naczelną zasadą postępowania egzekucyjnego jest to, że wszelkie koszty ponosi dłużnik, a więc w tym przypadku bank, dlatego że to on brakiem swojego działania spowodował, że wierzyciel, czyli frankowicz, musiał pojawić się u komornika, złożyć wniosek i uruchomić cały proces państwowego przymusu w postaci egzekucji sądowej.
KU: Czy często zdarza się, że wierzyciel, że taka duża instytucja jak bank, uchyla się od egzekucji komorniczej i dlaczego?
KP: Rzeczywiście to może dziwić, że w obrocie, w tytule wierzycieli pojawiają się tak duże instytucje jak bank, który jest instytucją zaufania publicznego. Trudno mi powiedzieć, dlaczego tak się dzieje. Nie wiem, czy wynika to z polityki banku. Natomiast pragnę zapewnić, że egzekucja przeciwko bankowi jest skuteczna. Jeśli taki podmiot istnieje, to myślę, że komornik zastosuje takie sposoby egzekucji, które w możliwie krótkim okresie czasu spowodują, że środki wrócą do wierzyciela, w tym przypadku do frankowicza.
KU: Jak długo frankowicz może czekać na pieniądze po prawomocnym wyroku sądu i po tytule egzekucyjnym?
KP: Nie spodziewam się, żeby egzekucja przeciwko bankowi była nieskuteczna. Tutaj frankowicz-wierzyciel nie musi wskazywać komornikowi sposobu egzekucji – tym zajmie się komornik. Wydaje się, że racjonalnym jest prowadzenie takiej egzekucji z depozytów bankowych, a nie prowadzenie jej z ruchomości. Gdybyśmy prowadzili egzekucję z rachunku bankowego banku, to w modelowym przypadku egzekucja mogłaby trwać dwa lub trzy tygodnie. Zatem frankowicz odzyska swoje pieniądze naprawdę szybko.
KU: Jeżeli bank po przegranym prawomocnie procesie uchyla się przed wykonaniem wyroku, to jak powinien zachować się frankowicz? Czy to kancelaria w jego imieniu występuje do komornika, czy to bezpośrednio frankowicz udaje się do komornika?
KP: Jeżeli wierzyciel był w toku postępowania reprezentowany przez profesjonalną kancelarię, to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby ta kancelaria złożyła wniosek i uczestniczyła w postępowaniu egzekucyjnym. Ale wyobrażam sobie, że są osoby, które chciałyby samodzielnie takie postępowanie przeprocedować. Na szczęście to nic skomplikowanego. Tak naprawdę komornikowi potrzebne są dwa dokumenty: pierwszy to wyrok i ten już mamy. Kiedy minie czas, w którym bank miał zapłacić zasądzone kwoty, należy się zwrócić do sądu o nadanie tzw. klauzuli wykonalności. Sekretariat wyda to bez problemu.
Drugim dokumentem, który jest potrzebny komornikowi, jest wniosek. I teraz powstaje pytanie, gdzie ten wniosek zdobyć? Jakie informacje w nim umieścić? Uwaga, to też nie jest skomplikowane, dlatego że draft wniosku można znaleźć na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości, ale także kancelarie komornicze na swoich stronach taki wniosek mają. I co bardzo ważne, właściwie jedynym elementem, który – co do zasady – powinien się w tym wniosku znaleźć, jest wskazanie komornikowi kwoty, której ma dochodzić. Myślę, że dla osoby fizycznej naprawdę nie jest to skomplikowane. A gdyby miała wątpliwości czy problemy, to każda kancelaria jest w stanie pomóc objaśnić, w jaki sposób taki wniosek wypełnić.
KU: Czy istnieje jakiekolwiek ryzyko po stronie frankowicza-wierzyciela, że nie odzyska pieniędzy z tak dużej instytucji jak bank?
KP: Wydaje się, że egzekucja z udziałem banku, który funkcjonuje, nie powinna być nieskuteczna. Na szczęście komornik, mając wiedzę na temat obrotu rynkowego, jest w stanie bardzo szybko ustalić takie składniki majątkowe, których zajęcie spowoduje sprawne zaspokojenie wierzyciela. Myślę, że tutaj szybciej kierowałbym egzekucję do depozytów bankowych niż do ruchomości, czyli na przykład wyposażenia banku, bo to nie miałoby sensu.
KU: Czy my jako wierzyciel, jako egzekutorzy roszczeń od banku, musimy szukać właściwych komorników, którzy pomogą nam w egzekucji? Czy każdy komornik do którego przyjdziemy – komornik sądowy – pomoże odzyskać nam nasze pieniądze po prawomocnym wyroku?
KP: Od 2019 roku zmieniła się nieco właściwość komorników i właściwie będziemy mogli się zwrócić do komornika, który działa w rewirze, w którym położony jest dany bank lub ewentualnie w zakresie apelacji. W Polsce jest 11 apelacji. Myślę, że jeżeli frankowicz-wierzyciel miałby problemy, to zawsze może się zwrócić z pytaniem do Krajowej Rady Komorniczej albo do każdej Izby Komorniczej i ta wskaże rewir komorniczy, do którego należy się zgłosić, żeby egzekucja toczyła się szybko i sprawnie.
KU: Czy komornik to instytucja, której należy się bać? Czy dziś możemy podejść do komornika jak do partnera? Do zaufanej instytucji?
Absolutnie nigdy nie powinniśmy bać się komornika. Ten czas już na szczęście minął. Z jednej strony jesteśmy pomocni w odzyskaniu należności, np. od banku, ale z drugiej strony, kiedy to my jesteśmy dłużnikami, to te przepisy wyglądają zupełnie inaczej.
Od 2019 roku komornik jest swojego rodzaju lekarzem od finansów. Jeżeli zdarzy się państwu być dłużnikiem, to rolą komornika jest prowadzić postępowanie w taki sposób, aby egzekucja była jak najmniej uciążliwa.
