Blog Frankowicza

Klauzule waloryzacyjne. Unieważnij swój kredyt!

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Email
Klauzule waloryzacyjne. Unieważnij swój kredyt!

Polskie sądy nie mają już żadnych wątpliwości, że klauzule waloryzacyjne powszechnie stosowane przez banki w kredytach frankowych są abuzywne. To klauzula waloryzacyjna w umowie kredytu wpływała na wzrost salda zadłużenia oraz wzrost comiesięcznej raty. Klauzula waloryzacyjna stanowiła, że sposób przeliczenia kredytu będzie opierał się o jednostronnie ustalone tabele kursowe, co stanowi przesłankę do pozwania banku.

Co to jest klauzula waloryzacyjna w umowie kredytu?

Klauzula waloryzacyjna to postanowienie umowne, które zakłada, że wartość świadczenia wynikającego z zawartego między stronami kontraktu będzie określona poprzez odniesienie się do innego miernika niż pieniądz. Wówczas w umowie nie będzie wskazanej konkretnej kwoty świadczenia, a jedynie sposób jej obliczania w chwili, gdy nadejdzie termin spełnienia świadczenia. 

O dopuszczalności stosowania klauzuli waloryzacyjnej stanowi art. 358(1) §2 kodeksu cywilnego:

Strony mogą zastrzec w umowie, że wysokość świadczenia pieniężnego zostanie ustalona według innego niż pieniądz miernika wartości.

Istnieją różnego rodzaju klauzule waloryzacyjne. W umowach frankowych występują klauzule walutowe, czyli miernikiem wartości świadczenia jest waluta obca, a konkretnie frank szwajcarski.

Klauzule waloryzacyjne w umowach kredytu określały mechanizm indeksacji, który polegał na zastosowaniu dwóch różnych kursów waluty: niższego (kurs kupna) do uruchomienia kredytu oraz wyższego (kurs sprzedaży) do rozliczenia rat kapitałowo-odsetkowych. Umowa kredytu przewidywała, że waloryzacja będzie dokonywana zgodnie z tabelą kursową kupna/sprzedaży. Tabela kupna/sprzedaży była jednostronnie kształtowana przez bank. 

Niedozwolona klauzula waloryzacyjna – dlaczego jest podstawą do unieważnienia umowy kredytu?

Stosowanie klauzul waloryzacyjnych przez banki we wzorcach umownych do udzielanych kredytów frankowych, co już wielokrotnie zostało potwierdzone , jest niezgodne z obowiązującym prawem. Klauzule waloryzacyjne pozwalały bankom swobodnie regulować kwestię indeksacji, ponieważ była ona zależna od tabeli kursowej wewnętrznie ustalanej przez bank. Zatem umowa kredytu nie określała jasno i precyzyjnie przesłanek waloryzacji. Toteż jedyną stroną, która miała realny wpływ na kształtowanie wysokości świadczeń, był bank.

Umowa, której istoty waloryzacji nie określa obiektywny miernik wartości, a jedynie wola jednego z kontrahentów, narusza zasadę swobody umów przewidzianą w art. 3531 kodeksu cywilnego:

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Zgodnie z art. 3851 §1 kodeksu cywilnego umowę, która zawiera niedozwolone (abuzywne) klauzule, jakimi są niewątpliwe klauzule waloryzacyjne umów tzw. frankowych, należy uznać za nieważną:

Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Poza wyżej wymienionymi fundamentalnymi przesłankami, na mocy których można wnieść pozew przeciwko bankowi i unieważnić kredyt, istnieją jeszcze inne kwestie, które świadczą o nieuczciwości kredytów frankowych. Polskie orzecznictwo często porusza takie kwestie, jak brak ekwiwalentności świadczeń stron czy rażąco nierównomierny rozkład ryzyka walutowego między stronami.

Klauzule waloryzacyjne – kredyt indeksowany – przykłady

Getin Bank

  • 2 ust. 2: W dniu wypłaty Kredytu lub każdej transzy kredytu, kwota wypłaconych środków będzie przeliczana na walutę, do której indeksowany jest kredyt według kursu kupna walut określonego w „Bankowej tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem waluty obcej” – obowiązującego w dniu uruchomienia środków.
  • 4 ust. 2: Wysokość zobowiązania będzie ustalana jako równowartość wymaganej spłaty wyrażonej w walucie indeksacyjnej – po jej przeliczeniu według kursu sprzedaży walut określonego w „Bankowej tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem waluty obcej” do waluty wyrażonej w umowie – obowiązującego w dniu spłaty.

Bank Millenium S.A.

  • 2 ust. 2: Kredyt jest indeksowany do CHF, po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna CHF według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku Millenium w dniu uruchomienia kredytu lub transzy.
  • 7 ust. 1: Kredytobiorca zobowiązuje się spłacić kwotę kredytu w CHF, ustaloną zgodnie z § 2 w złotych polskich, z zastosowaniem kursu sprzedaży CHF obowiązującego w dniu płatności raty kredytu, zgodnie z Tabelą Kursów Walut Obcych Banku Millenium S.A.

Polbank – obecnie Raiffeisen Bank International AG.

  • 7 ust. 1: mBank udziela Kredytobiorcy na jego wniosek Kredytu hipotecznego przeznaczonego na cel określony w § 1 ust. 1 zwanego dalej Kredytem, w kwocie określonej w § 1 ust. 2, waloryzowanego kursem kupna waluty w CHF wg tabeli kursowej BRE Banku S.A. z dnia i godziny uruchomienia Kredytu/transzy Kredytu.

Klauzule waloryzacyjne – kredyt denominowany – przykłady

Nordea Bank S.A. 

  • 1 ust. 2: W przypadku kredytu denominowanego w walucie obcej, kwota kredytu w złotych zostanie określona poprzez przeliczanie kwoty wyrażonej w walucie, w której kredyt jest denominowany na złote, według kursu kupna tej waluty, zgodnie z Tabelą kursów z dnia uruchomienia środków.
  • 13 ust. 7: W przypadku kredytu denominowanego w walucie obcej: 1/ harmonogram spłat kredytu wyrażone jest walucie, w której kredyt jest denominowany 2/ spłata następuje w złotych, w równowartości kwot wyrażonych w walucie obcej, 3/ do przeliczeń wysokości rat kapitałowo-odsetkowych spłacanego kredytu stosuje się kurs sprzedaży danej waluty według Tabeli kursów z dnia spłaty.

PKO BP S.A.

  • 1 ust. 2: W przypadku kredytu denominowanego w walucie obcej, kwota kredytu w złotych zostanie określona poprzez przeliczenie kwoty wyrażonej w walucie, w której kredyt jest denominowany na złote, według kursu kupna tej waluty, zgodnie z Tabelą kursów z dnia uruchomienia środków.” 
  • 11 ust. 3: Do przeliczeń kwot walut uruchamianego kredytu stosuje się kurs kupna waluty obcej według Tabeli kursów z dnia wypłaty środków.
  • 13 ust. 7: W przypadku kredytu denominowanego w walucie obcej: 

1/ harmonogram spłat kredytu wyrażony jest w walucie, w której kredyt jest denominowany, 

2/ spłata następuje w złotych, w równowartości kwot wyrażonych w walucie obcej, 

3/ do przeliczeń wysokości rat kapitałowo-odsetkowych spłaconego kredytu stosuje się kurs sprzedaży danej waluty według Tabeli kursów z dnia spłaty.

Santander Bank Polska S.A. 

  • 1 ust. 1: Bank udziela Kredytobiorcy na wniosek z dnia (…) kredytu w walucie (…) złotych denominowanego w walucie CHF. Kwota transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna dewiz dla CHF zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu uruchomienia transzy kredytu.
  • 2 ust. 2: Każda transza kredytu wypłacana jest w złotych, przy jednoczesnym przeliczeniu wysokości transzy według kursu kupna dewiz dla CHF zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązująca w Banku w dniu uruchomienia danej transzy
  • 8 ust. 2: miesięcznej raty kapitałowo – odsetkowej określona jest w CHF. Spłata rat kapitałowo – odsetkowych dokonywana jest w złotych po uprzednim przeliczeniu rat kapitałowo – odsetkowych według kursu sprzedaży dewiz dla CHF zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu spłaty danej raty.

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Email

Polecamy