Decydujący Dzień dla Frankowiczów: Co Przyniesie 25 Kwietnia 2024?

25 kwietnia 2024 roku zapowiada się jako kluczowy dzień dla wielu frankowiczów w Polsce, który może zdecydować o losach ich kredytów. To właśnie wtedy ma dojść do zbiegu ważnych wydarzeń prawnych zarówno na arenie europejskiej, jak i krajowej, które mogą wpłynąć na kształtowanie się praktyk sądowych dotyczących umów frankowych.

W planach na ten dzień są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawach o sygnaturach C-484/21, C-561/21 oraz C-646/22. Pierwsze dwa pytania prejudycjalne pochodzą z Hiszpanii, a trzecie z Włoch. Chociaż sprawy te formalnie nie dotyczą bezpośrednio kredytów frankowych, ich wyniki mogą mieć istotne konsekwencje dla interpretacji praw konsumentów i praktyk bankowych w całej Unii Europejskiej, w tym w Polsce.

Wyroki te będą miały bezpośredni wpływ na to, jak sądy we wszystkich krajach członkowskich, w tym w Polsce, będą interpretować i stosować przepisy dotyczące ochrony konsumentów. Wyroki TSUE są wiążące i mogą przynieść nowe wytyczne w obszarze odpowiedzialności banków oraz sposobu traktowania nieuczciwych warunków umownych.

Równolegle w Polsce odbędzie się posiedzenie pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Sędziowie będą debatować nad długo wyczekiwaną tzw. „wielką uchwałą frankową”, która może wyjaśnić niektóre sporne kwestie dotyczących umów CHF. Istnieje jednak niepewność, czy uda się osiągnąć konsensus, co do sposobu postępowania z kredytami zawierającymi nieuczciwe klauzule. Od dłuższego czasu Sąd Najwyższy jest trawiony wewnętrznymi sporami. Media i opinia publiczna spekulują, że różnice zdań wśród sędziów mogą prowadzić do dalszego galimatiasu prawnego, jeśli nie znajdzie się jasne i jednolite rozwiązanie.

Rozstrzygnięcia TSUE – Międzynarodowy wymiar sprawiedliwości dla frankowiczów

TSUE podejmie decyzje dotyczące przedawnienia roszczeń konsumentów oraz agresywnych praktyk bankowych. Te wyroki mogą istotnie wpłynąć na sytuację frankowiczów w Polsce oraz na ogólny system ochrony konsumentów w Unii Europejskiej.

Nadchodzące orzeczenie TSUE w sprawie C-561/21 dotyczy określenia początku biegu terminu przedawnienia roszczenia o zwrot płatności dokonanych na podstawie nieuczciwego warunku umowy o konsumencki kredyt hipoteczny. Sąd Najwyższy w Hiszpanii powziął wątpliwości w zakresie wyznaczenia dnia, w którym termin przedawnienia roszczenia o zwrot rozpoczyna swój bieg. W uzasadnieniu do nadesłanych pytań SN w Hiszpanii zastanawia się, czy tym dniem może być dzień wydania wyroku stwierdzającego nieważność danego warunku. Takie rozwiązanie w praktyce powodowałoby, że roszczenie o zwrot mogłyby w ogóle nie ulegać przedawnieniu, ponieważ bieg terminu przedawnienia nie może się rozpocząć do czasu, kiedy zostanie uwzględnione roszczenie (o stwierdzenie nieważności), które z kolei nie ulega przedawnieniu w prawie krajowym, ponieważ chodzi o bezwzględną nieważność.

Pytania w sprawie C-484/21 zostały przesłane przez sąd I instancji w Barcelonie. W przypadku tego zagadnienia TSUE rozpatrzy kwestię nieważności warunków umownych dotyczących kosztów ustanowienia hipoteki. Istota sporu sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy powód, który zawarł umowę z instytucją bankową, może zostać pozbawiony możliwości dochodzenia kwot wynikających z nieuczciwego warunku, ponieważ bieg terminu przedawnienia jego roszczenia rozpoczyna się przed stwierdzeniem nieważności tego warunku.

Sprawa TSUE oznaczona sygnaturą C-646/22 to sprawa przesłana przez sąd we Włoszech. Chodzi o to, czy praktyka handlowa, która wymaga od konsumenta równoczesnego podpisania umowy kredytowej i polisy ubezpieczeniowej, może być uznana za agresywną. Sąd przesyłający pytania prejudycjalne podnosi fundamentalny problem definicji przeciętnego konsumenta, sugerując konieczność nowatorskiego podejścia opartego na aktualnych teoriach ograniczonej racjonalności. Takie założenie powinno prowadzić do postulatu wzmożonej ochrony konsumentów wobec coraz bardziej subtelnych form presji poznawczej obecnych na dynamicznym rynku. Analiza zagadnień wskazanych przez włoski sąd ma istotne związki z praktykami obserwowanymi w bankowości w

Polsce, szczególnie w kontekście sugerowania przez banki braku zdolności kredytowej w złotówkach oraz przekazywania informacji na temat stabilności kursu CHF/PLN.

Polecamy artykuł: Frankowicze – TSUE – przedawnienie roszczeń już 25.04.2024. Sprawy C-484/21, C-561/21 i C-646/22.

Uchwała Sądu Najwyższego 2024 w sprawie frankowiczów

25 kwietnia 2024 ma zapaść długo wyczekiwana tzw. „wielka uchwała frankowa”, która będzie stanowić odpowiedzi na pytania zadane przez Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego Małgorzatę Manowską. Pytania te, które zostały sformułowane ponad trzy lata temu, dotyczą kluczowych zagadnień prawnych, w tym przedawnienia roszczeń banków.

Istnieje jednak obawa, że trwające od lat nieporozumienia między sędziami zasiadającymi w Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego mogą ponownie przeszkodzić w przyjęciu kompleksowej uchwały dotyczącej sporów związanych z kredytami waloryzowanymi we frankach szwajcarskich. Jednak tym razem istnieje większa szansa na wydanie jakiekolwiek decyzji, ponieważ sędziowie z tzw. „starego nadania”, którzy wcześniej blokowali prace nad uchwałą, stracili większość w Izbie Cywilnej, której skład obecnie stanowi 30 sędziów.

Według informacji medialnych, w sprawie kredytów frankowych może orzekać 9 sędziów z wcześniejszego nadania (1 z sędziów zrezygnował z orzekania w tej sprawie), wobec 20 neo-sędziów. Zgodnie z nowymi przepisami SN, do podjęcia decyzji przez pełny skład izby wymagana jest obecność co najmniej połowy sędziów. Chociaż istnieje szansa na uzyskanie wymaganego kworum, nie jest jeszcze pewne, czy zostanie osiągnięty konsensus.

Spośród nowo mianowanych sędziów Izby Cywilnej SN 12 opowiada się za unieważnianiem wadliwych umów frankowych w całości, podczas gdy 8 popiera “odfrankowienie” tych kredytów. Wśród nich jest sędzia Dariusz Pawłyszcze, który w 2023 roku orzekł w kontrowersyjnych sprawach, dopuszczając możliwość zmiany kursu przeliczeniowego na średni kurs NBP lub inny przelicznik.

Niemniej jednak, mimo trwających sporów, większość kwestii prawnych związanych z kredytami we frankach szwajcarskich została już rozstrzygnięta, a dalsze postępowania są spowodowane głównie potrzebą wyjaśnienia niuansów dotyczących przedawnienia roszczeń banków. Oczekuje się, że Sąd Najwyższy podejmie decyzję na podstawie wcześniejszych wyroków TSUE. Pomimo złożoności problemu, większość aspektów prawnych została już wyjaśniona. Frankowiczom zazwyczaj udaje się obronić swoje interesy w sądach, co prowadzi do totalnych porażek banków.

Przeczytaj więcej w artykule: Frankowicze: Znamy nowe pytania do TSUE i datę posiedzenia SN – dowiedz się, co to oznacza dla Ciebie.

Bankowcy liczą na to, że SN wyda wyrok wbrew orzecznictwu TSUE

Banki, w którym w niesmak są wyroki TSUE, ponieważ odebrały im one możliwość bezkarnego wzbogacania się na nieuczciwych umowach, liczą na to, że Sąd Najwyższy podejmie uchwałę wbrew wyrokom TSUE. Jest to mało prawdopodobne, jednak nie wykluczone zupełnie, w szczególności że wielu sędziów z nowego nadania opowiada się za „odfrankowieniem” umów CHF. TSUE już wielokrotnie podkreślał, że utrzymanie w mocy abuzywnej umowy o kredyt CHF – np. poprzez zamianę nieuczciwych tabeli kursowych  średnim kursem NBP – jest niezgodne z prawem, jeżeli nie jest zgodne z wolą konsumenta. 

„Żałuję, że Sąd Najwyższy budzi się dopiero po czterech latach. Zawirowanie wokół systemu sprawiedliwości, a w konsekwencji załamanie się systemu orzecznictwa w Polsce to dla banków nieszczęście. My bez trwałości stosunków zobowiązaniowych nie jesteśmy w stanie prowadzić odpowiedzialnej działalności i udzielać kredytów na 20–30 lat, zwłaszcza, że depozyty mamy na trzy miesiące”– mówi Prezes mBanku Cezary Stypułkowski dla portalu Parkiet – „W ciągu tych czterech lat pod wpływem wyroków TSUE ukształtowała się, moim zdaniem błędna linia orzecznicza w polskich sądach”.

mBank jest jedną z najczęściej pozywanych przez frankowiczów instytucją finansową. Bank liczył na to, że będzie mogła w sposób bezprawny żerować na niewiedzy kredytobiorców poprzez zawarcie z nimi umów na nieuczciwych warunkach. W końcu wiadomo, że banki od samego początku – tzn. zanim kredyty frankowe weszły na polski rynek – wiedziały, że tego rodzaju instrumenty finansowe są wadliwe pod względem prawnym i mogą być przyczyną wielu problemów. Niemniej żądza zysku była niepohamowana. Wbrew doskonałej znajomości ryzyk związanych z kredytami CHF większość kredytodawców zaczęła je sprzedawać swoim klientom. Prezesi banków, zamiast posypać głowę popiołem, wolą krytykować najwyższą instancję sprawiedliwości w Europie i wykładać własną interpretacje prawa.

Skutki wyroków TSUE i SN dla frankowiczów – relacja na żywo ŻBK

Życie Bez Kredytu planuje relacjonować na żywo obrady Sądu Najwyższego, zapewniając frankowiczom bieżące informacje i ekspertyzy na temat rozwoju sytuacji. To niezwykle ważne dla wszystkich zainteresowanych sprawami frankowymi, aby na bieżąco śledzić te wydarzenia, które dotyczą zasad obowiązujących banki oraz kredytobiorców, w tym prawidłowego liczenia terminu przedawnienia roszczeń oraz problematyki nieuczciwych warunków umownych.

Decyzje TSUE oraz Sądu Najwyższego będą miały bezpośredni wpływ na sposób orzekania przez polskie sądy w sprawach dotyczących kredytów frankowych. Dzień 25 kwietnia dla frankowiczów i obserwatorów rynku finansowego może przynieść istotne wyjaśnienia i ustalenia, które będą miały długotrwałe konsekwencje dla tysięcy kredytobiorców walutowych w Polsce. Pełna świadomość znaczenia tych wydarzeń jest kluczowa dla wszystkich, którzy zamierzają walczyć o sprawiedliwość finansową. Dlatego tego dnia koniecznie śledź social media ŻBK, gdzie nasi eksperci będą na bieżąco informować o przebiegu wydarzeń.